Ivan Šuković
Pokret – Samouprava – Identitet


2016

U savremenoj umjetničkoj praksi sve je prisutniji princip koji tretira pitanje svjesne i željene distance prema službeno-institucionalnom, a koji istovremeno podstiče umrežavanje sa umjetnicima i kustosima, čime se stvara jedan novi model samoodrživosti. Kao rezultat tog zasebnog angažmana nastale su platforme koje su ušle u fizičke prostore s ciljem da prezentuju i samim tim uspješno redefinišu status i odnos između umjetnika i publike, a prioritetno da pokrenu ideju o autonomnom djelovanju u izložbenom prostoru.

Po sličnom principu U10 – Art Space uspio je da se postupno isprofiliše, aktivira i primijeni koncept višestrukog samoupravljanja, ne želeći isključivo da verifikuje, već i da stavi u funkciju model u kojem umjetnička scena može da se reorganizuje.

Ispitivanja institucionalnih kritičkih granica, profesionalnog identiteta i samoidentifikacije danas su postali zajednički za umjetnike i kustose. To potvrđuje činjenica da umjetnici uveliko opravdavaju ulogu kustosa i kritičara i da isključuju moć, kontrolu i uticaj koje pojedinac – umjetnik prihvata unutar jednog sistema. Takođe, ta uloga može da sadrži određenu distancu koja u prvom redu ističe umjetnost ispred umjetnosti kao konkretnog događaja. U programskoj orijentaciji U10 prisutan je odnos kustos-umjetnik u kojem se slijedi jedna progresivna pojava inovativnih modela kustoskih praksi.

Svojom subverzivnošću U10 pomjera već ustanovljene obrasce i doprinosi otvaranju novih poglavlja koja insistiraju na beskompromisnom vrednovanju umjetnosti. Drugim riječima, ovaj „kolektiv“ sagledava i prati mentalitet scene koja podstiče izmjenu postojećeg diskursa u uslovima ekspanzije „svega”. Kao važna referenca nameće se kreiranje i intenziviranje saradnje koja je uticala na budući razvoj i oblikovanje ove platforme, dajući joj nezaobilaznu ulogu u promociji mlađe scene. Predstavljeni su lokalni i autori iz neposrednog regiona, kao i internacionalni umjetnici, čiji rad može značajno doprinijeti razumijevanju novih medija i umjetničkih praksi.

U tom smislu „stalni članovi“ U10 daju primjer u kojem umjetnost postaje sredstvo traganja i promjene društvene stvarnosti, a da pri tom ne gubi sopstvenu autonomiju. S druge strane, djela umjetnika koji stoje iza ovog projekta u izvjesnoj mjeri utiču na dekonstrukciju identiteta njih samih, čija se imena upisuju u stvaralaštvo novog milenijuma. Dosadašnje individualno iskustvo pokazuje da je njihova umjetnost odlikovana promjenama u promišljanju i formiranju uloge umjetnika koji su se za kratko vrijeme jasno pozicionirali na savremenoj sceni.

U prilično dezorjentišućem društvenom ambijentu postoji stalna potreba za reformama u kojima su uloge djelatnika u kulturi više ili manje relevantne na nivou donošenja važnih odluka. Stoga se suočavamo sa sve većim brojem nezavisnih organizacija koje se međusobno podržavaju, težeći transformaciji i rješavanju brojnih problema koji su u vezi sa institucionalnim okvirima. Ponekad taj „pluralizam“ kao rezultat nudi debate koje vremenom odustaju od sporenja oko određenih definicija uloge institucije umjetnosti, iako je odgovor na ključna pitanja neophodan i neizbježan. U ovom slučaju, konačan odgovor, mjeru i karakter kontekstualizacije koja vrednuje projekat U10, kao i do sada, daće njegovi predstavnici kroz svoj budući doprinos.